Onderzoeken

Soms kunnen mensen last hebben van herhalende en opdringerige beelden en gedachten aan zelfdoding (suïcidale intrusies). Deze intrusies kunnen mogelijk worden verminderd door de beelden op te roepen, en tegelijkertijd een andere taak te doen, zoals oogbewegingen. Het doel van het onderzoek Simagery is het vaststellen van de prevalentie van suïcidale beelden en gedachten bij patiënten met depressieve klachten en het evalueren van Eye Movement Dual Task (EMDT) om deze beelden en gedachten te laten afnemen.

Er komt steeds meer aandacht voor gepersonaliseerde zorg en het vergroten van de zelfregie bij mensen met suïcidaliteit. Apps kunnen daarbij helpen. In het CASPAR onderzoek verkennen we de haalbaarheid van twee apps die ontwikkeld zijn voor de behandeling van cliënten met suicidale gedachten: BackUp (een app met een mobiel veiligheidsplan) en mEMA (een zelfmonitoring app die suïcidale klachten uitvraagt). Deze twee apps voegen we toe aan de reguliere behandeling van suïcidale cliënten, om te achterhalen of ze voor zowel cliënten als behandelaren een meerwaarde hebben.

De GRIP-studie is een onderzoek met als doel om een therapie specifiek gericht op suïcidepreventie (CT-SP) transdiagnostisch te implementeren in de specialistische ggz en om daarnaast het effect van deze therapie te onderzoeken. CT-SP is een variant van cognitieve therapie specifiek voor suïcidaliteit, waarvan het effect in Nederland in deze studie voor het eerst onderzocht is.

Psychotherapie heeft de potentie om suïcidaliteit te verminderen, maar de effectiviteit hiervan is niet goed onderzocht. SURE-Net partners 113 Zelfmoordpreventie en de Vrije Universiteit hebben gezamenlijk een database aangelegd met RCT’s die het effect van een therapie op suïcidaliteit meten. Op basis van deze data worden steeds nieuwe onderzoeksvragen ontwikkeld die met verschillende meta-analyses beantwoord kunnen worden. Ook is het doel van deze studie om met een individuele patiënt data meta-analyse (IPDMA) te onderzoeken welke psychotherapie het meest effectief is voor welke doelgroep.

Supranet GGZ is een landelijk lerend netwerk van en voor de GGZ. Het doel van het netwerk is de organisatie van suïcidepreventie binnen de GGZ te verbeteren. Zij registreren relevante, op eenduidige manier geregistreerde data in een landelijke database. Hiermee proberen ze de kwaliteit van de zorg steeds te verbeteren. Supranet is inmiddels een eigen stichting met verschillende instellingen als leden.

Als vervolg op het Supranet GGZ onderzoek is het SAS-GGZ onderzoek gestart. SAS-GGZ is een integraal programma dat de zorg voor cliënten met suïcidaliteit optimaliseert door organisatiebreed aandacht te besteden aan suïcidepreventie. De focus van het onderzoek ligt op de implementatie van het programma, waarmee inzichten worden opgedaan die andere instellingen kunnen helpen hun eigen aanpak voor suïcidepreventie op te zetten.

Supranet Communities is opgezet met het idee dat suïcidepreventie niet alleen de verantwoordelijkheid is van de zorgsector. Het is gebaseerd op een effectief bevonden aanpak afkomstig uit Duitsland (European Alliance Against Depression: EAAD). In 2017 zijn 6 regio’s in Nederland gestart met Supranet Community, met de ambitie om uiteindelijk in heel Nederland verschillende communities op te richten. Het project richt zich op vier pijlers om suïcidepreventie in te bedden in de hele regio. Inmiddels is de naam gewijzigd in Lokale Actienetwerken en wordt de aanpak in steeds meer gemeenten toegepast.

Het lijkt erop dat steeds meer mensen die worstelen met suïcidaliteit niet-reanimeerverklaringen opstellen. Met de DORES-studie willen we de zorg voor deze groep verbeteren. We zullen dit doen door te leren wie deze mensen zijn, waarom ze afzien van reanimatie, of ze wilsbekwaam zijn ten opzichte van de NR-verklaring en hoe hun voorkeuren zich over de tijd ontwikkelen. Daarnaast willen we leren van de opvattingen en ervaringen van hun familieleden en van de medische professionals die voor hen zorgen. Hiervoor gebruiken we een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve empirisch-ethische onderzoeksmethoden. Dit onderzoek start in mei 2025 en wordt uitgevoerd door het Amsterdam UMC, in samenwerking met onderzoekers van het UMC Utrecht en 113 Zelfmoordpreventie.