ZonMW consortia

Recent zijn er twee ZonMW Consortium Grants gehonoreerd voor een nieuw suïcidepreventieproject, met meerdere deelprojecten. Er zijn twee consortia opgericht: één in het sociaal domein, en één in de zorg. Lees hieronder meer over de consortia.

Sociaal domein

Project: Suïcidaliteit onder middelbare mannen en sociaal kwetsbare jeugd: Meer kennis en betere interventies.

Het terugdringen van suïcidale gedachten en pogingen is van levensbelang om het aantal zelfdodingen proberen te verminderen. Twee groepen lopen een verhoogd risico: mannen van middelbare leeftijd en jongeren in een kwetsbare maatschappelijke positie – waaronder lhbt+ jongeren, jongeren met een migratieachtergrond, jongeren in de jeugdzorg en jongeren met een ouder met psychische problemen. Effectieve samenwerking met scholen, eerstelijnszorg, sociaal werk en gezinnen is essentieel om deze problematiek aan te pakken.  

Dit onderzoeksconsortium richt zich op een dieper begrip van de risicofactoren, beschermende elementen en herstelmechanismen bij deze doelgroepen. Doel is om op basis van die kennis effectieve suïcidepreventie-interventies te ontwikkelen én goed te implementeren binnen de praktijk.

 Doelstellingen  
– Inzicht krijgen in hoe sociaal-culturele en interpersoonlijke veerkracht- en beschermingsfactoren samenhangen met suïcidale gedachten en gedrag, en hoe deze interacteren met persoonlijke en relationele risicofactoren.  
– Onderzoeken welke factoren het succesvol uitvoeren van suïcidepreventie bevorderen of juist belemmeren bij de genoemde risicogroepen.  
– In nauwe samenwerking met betrokkenen in het sociale domein bepalen hoe wetenschappelijke inzichten het beste kunnen worden vertaald naar effectieve en werkbare preventiekaders voor deze groepen.

Werkwijze  
Het onderzoek maakt gebruik van bestaande databronnen, waaronder vragenlijsten, interviews en gegevens uit huisartsenregistraties. De focus ligt op twee centrale risicogroepen: mannen van middelbare leeftijd en sociaal kwetsbare jongeren.

Vijf werkpakketten
– Twee werkpakketten richten zich op mannen van middelbare leeftijd: één voor het in kaart brengen van risico- en beschermingsfactoren, en één voor de implementatie van preventieve interventies.  
– Twee werkpakketten zijn gericht op kwetsbare jongeren, met dezelfde tweedeling in focus.  
– Het vijfde werkpakket heeft een overkoepelend karakter en richt zich op impactmeting, projectmanagement en communicatie.

Kijk hier de Summit terug waarin de plannen in meer detail besproken worden.

MEER WETEN?
Algemeen | Suïcidepreventie samenleving | Rijksuniversiteit Groningen

Zorg

Project: Suicidepreventie in de zorg voor mannen en jongeren: samenwerken aan méér kennis en kwaliteit

Een groot deel van alle mensen die overlijden door zelfdoding, zag in het jaar voor overlijden een zorgprofessional (bijv. GGZ, SEH). Het optreden van zorgprofessionals op zulke momenten, in het herkennen, diagnosticeren en behandelen van suïcidaliteit, is van cruciaal belang om het aantal zelfdodingen in Nederland te verminderen. Dit geldt in het bijzonder in de zorg voor jongeren en jongvolwassenen, onder wie het aantal suïcides en suïcidepogingen al jaren toeneemt, en mannen van middelbare leeftijd, onder wie het risico op zelfdoding veel hoger is ten opzichte van andere groepen. Minder suïcides in deze groepen is mogelijk door de kwaliteit van zorg te verbeteren, i.e. door betere naleving van richtlijnen te stimuleren, het aanbieden van passende interventies, méér kennis over belemmerende en bevorderende factoren bij de implementatie van interventies, en door naasten meer te betrekken in de zorg. In dit Kennisnetwerk gaan we met al deze thema’s aan de slag.

Doelstellingen
Het doel van dit consortium is suïcides en suïcidaal gedrag (STBs) onder jongeren, jongvolwassenen en mannen van middelbare leeftijd – met kennisverrijking, kennisdeling en kennistoepassing – terug te dringen door de kwaliteit van (mentale) gezondheidszorg voor deze groepen en hun naasten te verbeteren. We hebben de volgende doelstellingen:

1)              Kennis vergroten over suïcidaal gedrag onder jongeren, jongvolwassenen en mannen van middelbare leeftijd, en over de effectiviteit van behandelingen voor deze groepen;
2)              Klinische tools ontwikkelen/verbeteren waarmee zorgprofessionals bestaande en nieuwe evidence-based behandelingen kunnen aanbieden gericht op het verminderen van suïcidaal gedrag bij jongeren, jongvolwassenen en middelbare mannen;
3)              Kennis vergroten over factoren die de implementatie van suïcidepreventie interventies belemmeren/bevorderen (implementatieonderzoek);
4)              Naasten voorzien van een tool waarmee ze hun geliefde met suïcidaal gedrag beter kunnen ondersteunen;
5)              Wetenschappelijke, praktische en ervaringskennis over suïcidepreventie verspreiden via een duurzaam, gebruiksvriendelijk platform (“Kennisbank”) ter bevordering van implementatie.

Werkwijze
We werken aan deze doelstellingen in vijf werkpakketten die worden gevormd door >25 organisaties in het zorgdomein. Naast vier domein-specifieke werkpakketten gericht op GGZ-professionals (WP1/WP2), professionals in het ziekenhuis (WP3) en naasten (WP4), is één WP gewijd aan kennisverspreiding via een interactief kennisplatform. Het consortium zal opereren onder de vlag van SURE-net, hét netwerk van Nederlandse suïcidepreventie onderzoekers, en brengt andere netwerken (o.a. SUPRANET GGZ, Netwerk Ziekenhuizen, SAS-GGZ) bijeen. Twee thematische expertpanels, één voor jongeren en jongvolwassenen en één voor mannen van middelbare leeftijd, bevorderen de kruisbestuiving tussen WPs.

Verwachte opbrengsten
1)              Een levende Richtlijn Suïcidaal Gedrag, waarmee GGZ-professionals nieuwe evidentie over effectieve behandelingen sneller kunnen implementeren;
2)              Behandelprotocollen en bijbehorende trainingen voor GGZ-professionals over 5 therapievormen geoptimaliseerd voor de behandeling van jongeren, jongvolwassenen en mannen van middelbare leeftijd (CAMS, ASSIP, Ado-ASSIP, EMDT, CBT-SP);
3)              Bestaande tools en trainingen voor SEH-professionals worden verrijkt met aanbevelingen vanuit het patiëntperspectief;
4)              AI-ondersteunde tool voor naasten van jongeren, jongvolwassenen en middelbare mannen die kampen met suïcidaliteit, die hen in staat stelt hun geliefden buiten de therapiekamer te ondersteunen;
5)              8 open access wetenschappelijke papers over suïcidepreventie, waarvan 5 m.b.t. jongeren/jongvolwassenen en 5 m.b.t. mannen van middelbare leeftijd.
6)              Een interactief kennisplatform met daarop (naast bovenstaande) >100 bestaande kennisproducten en 4 nieuwe webinars voor zorgprofessionals, patiënten en naasten

Kijk hier de Summit terug waarin de plannen in meer detail besproken worden.